Wat is Havening?
Wat is Havening?
Havening Techniques® of Havening is een nieuwe, baanbrekende techniek uit de neuro-wetenschappen, ontwikkeld door arts en neurowetenschapper Dr. Ronald Ruden, waarmee snel, makkelijk en effectief een groot scala aan stress gerelateerde klachten kan worden opgelost. Daarnaast kan deze methode gebruikt worden voor het stimuleren van persoonlijke en professionele groei. Het is een psychosensorische therapie waarbij gebruik gemaakt wordt van aanrakingen bij de armen, de handpalmen en het gezicht, en psychologische afleiding. De behandeling zelf is ontspannend en kalmerend, en kan onmiddelijk positieve helende resultaten geven.
Het woord ‘Havening’ komt van het engelse woord ‘haven’, dat thuishaven betekent; een veilige plek waar het herstel kan beginnen.
In Nederland is Havening (of Havening Techniques) nog niet bekend, dit komt omdat het een nieuwe techniek is. Ik zat dan ook in de tweede lichting van therapeuten die zijn opgeleid tot Havening practitioner in Nederland.
Wetenschappelijke basis
Dr. Ruden heeft 15 jaar onderzoek gedaan, dat oorspronkelijk begon als een onderzoek naar de biologische effecten van Energy Psychology (EP), een techniek die afgeleid is van de Chinese traditionele geneeskunde, waar gewerkt wordt met aanraking van acupunten op meridianen in het lichaam om zowel fysieke als emotionele problemen te genezen. Omdat er zo veel resultaten behaald werden met EP wekte het de interesse van neurowetenschappers.
Door zijn onderzoek heeft Ruden een prachtig nieuw systeem ontwikkeld dat een solide basis heeft in neurowetenschappen en klinische observatie: de Havening Techniques.
Codering van een trauma
Vier factoren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van een trauma bij iemand. Ten eerste is er een gebeurtenis. Dit kan iets zijn dat iemand direct ervaart, maar het kan ook zijn dat iemand het uit de ‘tweede of derde hand’ ervaart: het zien dat het iemand anders overkomt, of het horen/lezen over iets dat een ander is overkomen. Ten tweede moet de gebeurtenis een betekenis voor iemand hebben en een emotionele respons oproepen. Een derde factor is wanneer het ‘landschap’ van het brein gevoeliger is dan anders. Bijvoorbeeld wanneer iemand al in een stressvolle periode zit, of in een rouw-periode. Of wanneer iemands hormonen ontregeld zijn, zoals in de pubertijd of de menopauze. De vierde factor is dat de gebeurtenis een component heeft van onontkoombaarheid.
‘Traumatisering is het proces dat verbindingen tussen emotionele, cognitieve, autonome en somatosensorische componenten permanent vastlegt en consolideert tijdens de traumatiserende gebeurtenis. Elk van deze componenten op zichzelf kan ervoor zorgen dat we bij het herinneren van de gebeurtenis, sommige of alle van deze componenten opnieuw beleven alsof het de eerste keer was dat we het beleefden’ (Ruden, 2010).
Behandeling
Tijdens een Havening sessie activeren we eerst kort de herinnering (door eraan terug te denken). Dan wordt de Havening-aanraking toegepast, waarmee de hersenen gestimuleerd worden om delta-golven te gaan uitzenden. Door deze delta-golven komen chemische stofjes vrij. De emotie wordt hierdoor losgekoppeld van de gebeurtenis (zie verderop in het artikel hoe dit precies gebeurt).
Tegelijkertijd werken we met psychologische afleiding, zodat de nare herinnering uit het werkgeheugen verdwijnt. De delta-golven hebben prettige positieve bij-effecten: ze verhogen de hoeveelheid ‘geluks-stofjes’ in het brein, zoals serotonine en oxytocine.
Spanningen, fobieen, angsten en trauma’s die al jaren aanwezig zijn kunnen in een een paar sessies al helemaal verdwijnen, meestal zijn drie à vier sessies genoeg.
Zelf-Havening
Bij een Havening-sessie raakt de therapeut de client aan, maar de client kan ook zelf de bewegingen maken (zie afbeelding). Daarom kan Havening ook goed online gedaan worden.
Een Havening sessie wordt altijd afgeloten met een positieve affirmatie, zodat de zenuwcellen in de hersenen nieuwe, positieve verbindingen gaan maken, waardoor je veerkrachtiger wordt en meer ontspannen. Het mooie aan deze techniek is dat je het in allerlei situaties zelf kan toepassen, omdat met de bewegingen over de armen, handpalmen en gezicht de delta-golven opgewekt worden waardoor de ‘geluks-stofjes’ zoals serotonine en oxytocine vrijkomen. Het helpt bijvoorbeeld ook om makkelijker in slaap te vallen, en het werkt ook heel goed bij kinderen. Maar ook bij stressvolle situaties; heb je problemen op je werk? Kijk of je je even ergens terug kan trekken, al is het een paar minuten, en pas de Havening op jezelf toe. Je zult merken dat het je helpt om rustiger te worden en je sterker te voelen.
Een paar minuten per dag even rustig ervoor gaan zitten en de bewegingen maken doet al wonderen. Maar nog krachtiger werkt het wanneer je er positieve affirmaties bij uitspreekt, bijvoorbeeld: ‘ik open mijzelf om te leren’ / ‘ik open mijn hart voor vriendschap’ / ‘ik voel me veilig, vredig en kalm’.
Resultaat
Mensen die continu getriggerd worden door een traumatische ervaring of door stressvolle gebeurtenissen, ervaren dat na een behandeling de emotie is losgekoppeld van de herinnering. De rust keert terug, en ook lichamelijke klachten die ontstaan zijn in de loop der tijd door de continue stress beginnen te verdwijnen of verdwijnen direct.
Iemand beschreef het als volgt: ‘Voor de behandeling zag ik continu een film voor mijn ogen afspelen, het was alsof ik continu in die herbeleving zat. Dat kon worden opgewekt door allerlei factoren, het werden er steeds meer. Na de behandeling was het geen film meer, maar was het meer als een foto’tje ergens onderin beeld, dat stilstaat, waar ik naar kan kijken maar waar ik niks meer bij voel. Ik weet dat het gebeurd is, maar het raakt me niet meer’.
Mensen weten niet altijd waar precies hun probleem of klacht begonnen is. Dan kan gewerkt worden met de symptomen of klachten die de client ervaart. Tijdens de behandeling wordt dan meer duidelijk waar het vandaan komt. Daarom combineer ik soms Hypnotherapie met Havening; wanneer niet duidelijk wordt waar een klacht precies vandaan komt, kan hypnose helpen de oorzaak te vinden, en omgekeerd, wanneer tijdens een hypnotherapie sessie een trauma boven komt, kan dat vervolgens (ook) met Havening behandeld worden.
Hele goede resultaten worden met Havening behaald bij o.a. PTSS, fobieën, trauma’s, paniek-aanvallen, stress-gerelateerde klachten, burnout, depressie, angsten, verslavingen, en chronische pijn.
Neurobiologische theorie achter Havening, in het kort
Traumatische herinneringen worden gecodeerd opgeslagen in onze hersenen. Normaal gesproken worden herinneringen opgeslagen in de hippocampus. Het coderen van traumatische of stressvolle herinneringen gebeurt in het limbische systeem, een centrum in de hersenen waar emoties verwerkt worden. Traumatische codering begint met activering van een neuron of neuronen in de amygdala, een kleine kern in het limbische systeem, door signalen die er binnenkomen via zenuwcellen. Op de amygdala zitten vele receptoren, maar bij traumatische gebeurtenissen worden specifieke receptoren geactiveerd, de AMPA receptoren. Wanneer een dreiging wordt waargenomen, worden deze AMPA receptoren gepotentieerd (het worden er meer en ze krijgen een permanent karakter). Deze receptoren hechten zich aan meer zenuwcellen en blijven daar zitten. Onderzoek heeft aangetoond dat na blootstelling aan een dreigende stimulus de concentratie van deze receptoren veel hoger is (Yeh, 2006).
Deze receptoren kunnen wanneer ze eenmaal gepotentieerd zijn, steeds gereactiveerd worden.
Dr. Ruden is gaan bestuderen wat er op neuro-biologisch/chemisch niveau precies gebeurt in de zenuwcellen wanneer de AMPA receptoren gepotentieerd worden, en kwam er achter dat deze receptoren ook ge-depotentieerd en zelfs afgebroken en verwijderd kunnen worden.
Tijdens een stressvolle gebeurtenis zendt ons brein gamma-golven uit, dit is een hoge frequentie hersengolven. De zenuwcel duwt dan veel receptoren naar het oppervlak en verankert ze (met fosfor). Dit heeft als functie, dat we dan voortaan altijd gewaarschuwd zijn als er nieuw gevaar dreigt.
Wanneer de hersenen delta-golven uitzenden, gaan kleine kanaaltjes in de zenuwcellen open, waardoor een stofje vrijkomt dat het fosfor (waarmee de receptoren vastgehecht zitten aan de zenuwcellen) los kan weken.
Met Havening wekken we delta-golven op in het brein. Daarom wordt Havening ook wel ‘Delta Wave Technique’ genoemd (DWT). Delta-golven hebben een hele lage frequentie, het is de frequentie die onze hersenen uitzenden wanneer we in de diepe slaapfase zijn. In onze bovenarmen, handpalmen en in ons gezicht zitten sensoren die wanneer ze aangeraakt worden, signalen naar het brein zenden waardoor delta-golven uitgezonden gaan worden. Tijdens een Havening sessie activeren we eerst kort de herinnering, waardoor de zenuwcellen die gecodeerd zijn met het trauma geactiveerd worden. Dan wordt de Havening-aanraking toegepast, waarmee de hersenen gestimuleerd worden om delta-golven te gaan uitzenden. Door deze delta-golven komen chemische stofjes vrij, die de receptoren los weken van de zenuwcellen, waarna deze opgenomen worden door de cel, om opgeruimd te worden. Daarmee is de emotie losgekoppeld van de gebeurtenis.
Het werkgeheugen (Baddeley, 2008) is gelocaliseerd in de prefrontale cortex, waar bewuste herinnering zijn reis naar de amygdala begint. Het kan maar 1 item tegelijk bevatten. Psychologische afleiding zorgt ervoor dat de emotioneel geladen herinnering uit het werkgeheugen verdwijnt en de zenuwcellen niet meer getriggerd worden. De receptoren worden losgeweekt en door de zenuwcel opgenomen en afgevoerd.
Behalve het losweken van de receptoren, hebben delta-golven nog meer positieve effecten: ze verhogen de hoeveelheid ‘geluks-stofjes’ in het brein, zoals serotonine en oxytocine.
Meer lezen over Havening?
Kijk op www.havening.org en op Havening